9/4/08

ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

ΛΕΩΝΙΔΙΟ «Χριστός Ανέστη» με αερόστατα
Oμεγάλος θεατρικός συγγραφέας και λάτρης του Λεωνιδίου, Δημήτρης Ψαθάς, έγραφε: «Καρναβάλι στην Πάτρα και Πάσχα μόνο στο Λεωνίδιο». Αν βρεθείτε εδώ το Πάσχα εύκολα θα καταλάβετε γιατί: Τη νύχτα της Ανάστασης, πολύχρωμα αερόστατα ανεβαίνουν ψηλά στον ουρανό αναβιώνοντας ένα από τα πλέον φαντασμαγορικά αναστάσιμα έθιμα της Ελλάδας. Οι πιτσιρικάδες του Λεωνιδίου έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλές εβδομάδες να ετοιμάζουν τα αερόστατά τους. Όταν ακούγεται το «Χριστός Ανέστη», άνθρωποι ......
ΚΑΛΑΜΑΤΑ Ο πόλεμος με τις σαΐτες
Αυτός ο «πόλεμος» δεν είναι σαν τους άλλους. Οι συμμετέχοντες είναι οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι και φορούν παραδοσιακές και μη ενδυμασίες. Και αν αναρωτηθείτε πού γίνονται αυτά, όλοι οι δρόμοι οδηγούν... στην Καλαμάτα όπου γίνεται ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Το έθιμο ζωντανεύει στο γήπεδο του Μεσσηνιακού ανήμερα του Πάσχα και συνολικά δημιουργούνται 10-15 ομάδες των 15-30 ατόμων που επιδίδονται σε έναν εκκωφαντικό σαϊτοπόλεμο....
ΣΚΙΑΘΟΣ Ολονυχτία στα καλντερίμια του νησιού
Το ξενύχτι για την περιφορά του Επιταφίου στη Σκιάθο είναι υποχρεωτικό. Στη σκιά του Άθω (απ΄ όπου βγαίνει και το Σκιάθος) δεν θα μπορούσε να είναι και αλλιώς αφού τηρείται το αγιονορείτικο τυπικό και τα σοκάκια της πόλης δεν γεμίζουν το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, αλλά τα ξημερώματα του Μεγάλου Σαββάτου. Σήμερα τηρούν το έθιμο οι δύο εκκλησίες της πόλης. Ο Επιτάφιος κατεβαίνει μέσα από τα γραφικά στενάκια και τα καλντερίμια του νησιού, ενώ όλα τα σπίτια είναι φωταγωγημένα ......
ΚΕΡΚΥΡΑ Μπάντες, μελωδίες και κανάτια
O τεχνητός σεισμός, η... βροχή από τα κανάτια, οι μπάντες με τις μελωδίες τους και οι λιτανείες, κάνουν το Πάσχα στην Κέρκυρα το πιο ατμοσφαιρικό της Ελλάδας. Γι΄ αυτό άλλωστε το νησί κάθε Πάσχα «βουλιάζει» χωρίς όμως να χάνει τη μαγεία του. Η Κυριακή των Βαΐων, είναι η μέρα που η Κέρκυρα σώθηκε από την πανούκλα χάρη στη σωτήρια επέμβαση του Αγίου Σπυρίδωνα. Γι΄ αυτό κάθε χρόνο τέτοια μέρα, από το 1630, το σκήνωμα του Αγίου λιτανεύεται στους δρόμους με τη συνοδεία όλων των Φιλαρμονικών....
ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Η Έξοδος βάζει μπουρλότο!
Εκρηκτικά και πυροτεχνήματα δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα στο Μεσολόγγι, μία εβδομάδα πριν από την Ανάσταση. Η επίσημη ημέρα του εορτασμού της ηρωικής Εξόδου είναι η Κυριακή των Βαΐων, αλλά η κορύφωση των εκδηλώσεων γίνεται το Σάββατο του Λαζάρου (31 Μαρτίου 2007). Μετά τις 8 το βράδυ, η νύχτα γίνεται ημέρα και το Μεσολόγγι βάζει μπουρλότο! Η ιστορική ανατίναξη από τον Χρήστο Καψάλη αναπαριστάται από τη Χορωδία του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, και οι επαγγελματίες του ελληνικού Στρατού χρησιμοποιώντας αρκετά κιλά δυναμίτη αναλαμβάνουν την ανατίναξη....
ΖΑΚΥΝΘΟΣ Το ξενύχτι είναι... αντέτι
Τη Μεγάλη Παρασκευή αν βρεθείτε στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων μάταια θα περιμένετε την Ακολουθία του Επιταφίου τη συνήθη ώρα. Εδώ πρέπει να... ξενυχτήσετε: Σύμφωνα με ένα πολύ παλιό τοπικό έθιμο, η Ακολουθία πραγματοποιείται στις 2 το πρωί, ενώ δύο ώρες μετά γίνεται η έξοδος του χρυσωμένου και ξυλόγλυπτου Επιταφίου ο οποίος επιστρέφει στον ναό περίπου στις 5.30 το πρωί. Μάλιστα στη Ζάκυνθο οι Επιτάφιοι δεν στολίζονται με λουλούδια, επειδή είναι ξυλόγλυπτοι, με επένδυση φύλλου χρυσού και βελούδου, δηλαδή πραγματικά έργα τέχνης....
ΣΙΦΝΟΣ Γευστικό Πάσχα
Τα έθιμα του νησιού έχουν να κάνουν με τη γαστρονομική παράδοση του, οπότε οι καλοφαγάδες οφείλουν να το προτιμήσουν! Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς αφού είναι η πατρίδα του Τσελεμεντέ. Οι νόστιμες γεύσεις συνδυάζονται με το ανοιξιάτικο τοπίο του νησιού: τα σπίτια και τα πλακόστρωτα ασβεστώνονται και τα ανθισμένα λουλούδια στις αυλές γεμίζουν χρώμα τις γειτονιές. Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά με τα «πουλιά», τις πασχαλινές κουλούρες σε σχήματα διάφορων ζώων και πουλιών. ......
ΧΙΟΣ Εμπόλεμη ζώνη
Κάρβουνο, νίτρο, θειάφι: το μείγμα της ρουκέτας μπαίνει σε έναν χάρτινο κύλινδρο, το λεγόμενο «καλούπι» στην άκρη του οποίου τοποθετείται το φιτίλι. Ύστερα το καλούπι μπαίνει πάνω στο ρουκετόξυλο κι αυτό με τη σειρά του στην αυτοσχέδια ξύλινη βάση, τον ρουκετοσύρτη απ΄ όπου θα εκτοξευτεί. Τα όπλα είναι έτοιμα και ο... πόλεμος που γίνεται το βράδυ της Ανάστασης στον Βροντάδο της Χίου ξεχωριστός! Ο «ρουκετοπόλεμός» τους έχει τις ρίζες του στην τούρκικη κατοχή αλλά αυτή τη φορά οι....
ΠΑΤΜΟΣ Ανάσταση σε επτά γλώσσες
Ο ηγούμενος περιζώνεται με μια ποδιά, ρίχνει τρεις φορές νερό στη λεκάνη και, αρχίζοντας από τον «Ιούδα», πλένει το δεξιό πόδι των ιερέων-μαθητών. Το έθιμο που πραγματοποιείται εδώ και 400 χρόνια και αφορά την αναπαράσταση του «Μυστικού Δείπνου». Γίνεται τη Μεγάλη Πέμπτη στην κεντρική πλατεία της Χώρας της Πάτμου. Εκτός από την τελετή του Νιπτήρα- όπως λέγεται, την Κυριακή του Πάσχα στις 3 το απόγευμα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες....
ΑΜΟΡΓΟΣ Με αφετηρία το Μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας
Πάντα γοητευτική η Αμοργός είναι ιδανική και για πασχαλινές διακοπές, αφού τα έθιμά της έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τη Μεγάλη Εβδομάδα ασπρίζονται τα σπίτια και τα σοκάκια και τη Μεγάλη Παρασκευή προσφέρονται στους κατοίκους και τους επισκέπτες ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά. Κατά την περιφορά του Επιταφίου οι νοικοκυρές στέκονται στα παράθυρα και τις πόρτες των σπιτιών τους και ραίνουν τον κόσμο με αρώματα. Η Ανάσταση γίνεται με τον γνωστό τρόπο, με πυροτεχνήματα......
ΤΗΝΟΣ Ο Επιτάφιος στη θάλασσα
Είναι η μοναδική εποχή που μπορείτε να δείτε το κυκλαδονήσι καταπράσινο! Και φυσικά ο λόγος για να περάσετε το Πάσχα σας στο νησί της Μεγαλόχαρης δεν είναι μόνο αυτός. Η Τήνος έχει μια ιδιαιτερότητα: σχεδόν οι μισοί της κάτοικοι είναι καθολικοί χριστιανοί, αλλά είναι εντυπωσιακό το γεγονός πως γιορτάζουν μαζί την Μεγάλη Εβδομάδα, την Ανάσταση και την Αγάπη. Τη Μεγάλη Παρασκευή όλοι οι Επιτάφιοι... κλείνουν ραντεβού στην Εξέδρα της Χώρας και περιμένουν τον Επιτάφιο της Παναγίας της Τήνου ο οποίος φτάνει τελευταίος....